شغل ویراستاری چیست؟ (بررسی مهارتها و وظایف ویراستار)
ویراستار کتاب، کارهایی بیشتر و فراتر از خواندن و ویرایش متون انجام می‌دهد. نقش یک ویراستار در سلسله مراتب چاپ و انتشار بسیار اساسی بوده و تأثیر بسزایی بر موفقیت کتاب دارد.
اگر به مطالعه کتاب علاقه دارید، ویراستاری یک شغل رویایی برای شما خواهد بود! بیشتر زمان یک ویراستار صرف جست‌وجو و کنکاش میان نسخه‌های متنی می‌شود.
ویراستار نباید با خواندن نوشته‌های بد و بی‌کیفیت خسته شود، تا بتواند میان هجمه عظیم نسخه‌های بعضاً با ساختارهای نامناسب نیز با جزئی‌نگری به متون خارق‌العاده و با ارزش دست یابد.
ویراستار کتاب چه کاری انجام می‌دهد؟
یکی از مهم‌ترین کارهایی که ویراستاران کتاب انجام می‌دهند، آماده‌سازی کتاب برای چاپ است. معمولاً ویراستاران کتاب، نسخه‌های خطی اولیه ارسالی از نویسندگان را می‌خوانند و بر اساس دانش هریک، ژانر و بازار بالقوه آن، تعیین می‌کنند که کدام‌یک از آثار برای انتشارات آن‌ها مناسب است.
اگرچه موفقیت شغلی یک ویراستار صرفاً به پرفروش بودن اثری که ویراش کرده است محدود نمی‌شود، اما افرادی که در زمینه انتشارات فعالیت می‌کنند، تقریباً همیشه برخی از کتاب‌های محبوب را از قبل در نظر دارند.
یک ویراستار در طول روز کاری خود چه کارهایی انجام می‌دهد؟
حرکت طبق جدول زمان‌بندی
تقویت مهارت خواندن و نوشتن
تأیید صحت مطالب ذکر شده در متون
مرور نوشته‌های پیشین
وظایف یک ویراستار
مسئولیت‌های گروه ویراستاری ممکن است با توجه به اندازه سازمان متفاوت باشد، زیرا امکان دارد برخی از ویراستاران کارهای بیشتری را نسبت به دیگران انجام دهند.
به طور کلی یک ویرایشگر باید کارهای زیر را انجام دهد:
نسخه‌های خطی را برای بررسی جمع‌آوری کند.
مطالب را بخواند، ویرایش کند و بنویسد تا برای خواننده درست و قابل درک باشد.
صحت مطالب ذکر شده در متن را قبل از انتشار تأیید کند.
با نویسنده همکاری کند تا متناسب با سبک نشریه و سیاست انتشارات، مطالب را توسعه دهد.
روابط کاری خوبی با نویسندگان و سایر کارمندان اصلی مانند گرافیست و پرسنل بازاریابی داشته باشد تا در آسان‌سازی فرایندها و سرعت بخشیدن به آن‌ها موثر عمل کند.
به تاریخ‌هایی که در جدول برنامه‌ریزی و زمان‌بندی خود درج کرده دقت کند تا از انتشار به موقع نسخه‌های خطی اطمینان حاصل کند.
ارتباط ویراستار با نویسنده
از وظایف مهم ویراستار کتاب، ایجاد روابط صحیح با نویسندگان است. ویراستاران کتاب اغلب به دنبال کشف استعدادهای جدید، انتشار آن‌ها و سپس ادامه کار با آن‌ها هستند، زیرا این کار باعث ایجاد مخاطبان بیشتری می‌شود. به همین دلیل، بسیاری از نویسندگان اغلب با یک ویراستار در تمام طول دوره حرفه خود همکاری می‌کنند.
بسیار مهم است بدانید نویسندگانی که روابط خوبی با ویراستاران خود دارند، در صورت تغییر انتشارات طی سال‌های طولانی، به همکاری خود با ویراستاری که از قبل چندین بار تجربه کار با او را داشته‌اند، ادامه می‌دهند.
همچنین ویراستارانی که با نویسندگان پرمخاطب کار می‌کنند، اغلب از نظر ناشران ارزش بیشتری دارند، چراکه معمولاً مشتری‌های بزرگی را با خود می‌آورند.
الزامات و مدارک تحصیلی برای یک ویراستار
بیشتر ویراستاران حداقل دارای مدرک لیسانس، مسلط به زبان انگلیسی، ارتباطات و یا روزنامه‌نگاری هستند. برخی دارای مدرک تحصیلات تکمیلی هستند اما این یک شرط ضروری برای فعالیت همه ویراستاران نیست. اشتیاق به مطالعه و استعداد در ویرایش، مهم‌تر از مدارک تحصیلی است.
تجربیاتی مانند کارآموزی در انتشارات و کار در رسانه‌های دیگر مانند ویرایش روزنامه یا مجله نیز برای ویراستاران کتاب، پیشینه‌ای مهم است. علاوه بر همه این‌ها، ارتباطات در دنیای نشر، چه با یک نویسنده و چه با ویراستاری دیگر نیز در موفقیت این شغل موثر است و می‌تواند به شانس ویراستار برای اشتغال کمک کند.
اگر علاقه‌مند به فعالیت در زمینه ویرایش کتاب‌هایی با موضوعاتی خاص مانند مد یا غذا هستید، باید آموزش رسمی یا تجربه کاری در آن زمینه مخصوص داشته باشید تا شانس استخدام شما افزایش یابد.
مهارتها و صلاحیت‌های ویراستار کتاب
برای اینکه یک ویرایشگر موفق کتاب باشید، داشتن این مهارتها لازم است:
1- مهارت خواندن: ویراستاران، کتاب خواندن را دوست دارند، زیرا وقت زیادی را صرف خواندن نسخه‌های خطی می‌کنند.
2- مهارت‌های نوشتاری: ویراستاران اطمینان حاصل می‌کنند که تمام مطالب نوشته شده، از دستور زبان و علائم نگارشی و نحوی صحیح برخوردار هستند. ویراستاران باید واضح و منطقی بنویسند که این موضوع خود نیازمند دانشی عمیق در زمینه ویرایش است.
3- مهارت‌های بین فردی: مهارت اصلی، پرورش و حفظ روابط کاری خوب با نویسندگان و کارکنان است. این امر برای راهنمایی تدریجی نویسنده از طریق توسعه همکاری با سایر کارکنان برای تولید به موقع کتاب بسیار مهم است.
4- قضاوت صحیح: ویراستار همچنین باید اخلاقی بودن و عاری از دزدی بودن اثر را تعیین کند.
5- جزئی‌نگری: ویراستاران ممکن است به طور همزمان در بیش از یک پروژه انتشاراتی کار کنند و باید برنامه خود را برای اطمینان از مطابقت داشتن همه کتاب‌ها با مهلت داده شده، هماهنگ کنند. این شامل ارتباط با نویسندگان و کار با کارمندان برای اطمینان از حرکت هر نسخه خطی در روند انتشار است.
6- دانش گرامری: ویراستاران باید درک عمیقی از دستور زبان داشته باشند. نکاتی مانند علائم نگارشی، استفاده صحیح از افعال، تسلط بر زبان محاوره و بسیاری موارد دیگر وجود دارند که یک ویرایشگر متن، بدون دانستن آن‌ها نمی‌تواند نتیجه باکیفیتی را ارائه دهد.
ویراستار تا چه اندازه اجازه تغییر متن را دارد؟
ویراستار کتاب باید با نویسنده و مترجم در ارتباط باشد تا بدون اجازه صاحب اثر مطلبی را تغییر ندهد و اگر دچار ابهام شد، حتماً سوال کند. زیرا گاهی ممکن است ویراستار، منظور مولف یا مترجم را درک نکرده باشد.